Đề bài: Bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh.
Bài giảng: Sóng (Xuân Quỳnh) – Cô Nguyễn Ngọc Anh (GV )
Với Xuân Quỳnh, tình yêu là lẽ sống, là lẽ sống. Thơ tình của chị giản dị, chân thành nhưng cũng vô cùng sâu sắc. Sóng là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của cô. Người đọc không chỉ ấn tượng bởi ngôn từ giản dị, giàu cảm xúc mà còn bởi một trái tim yêu chân thành, nồng nàn và sự cống hiến cao đẹp cho tình yêu.
Trước hết, bài thơ “Sóng” độc đáo ở chỗ tác giả xây dựng cặp hình ảnh sóng – em rất độc đáo, giữa sóng và em có những nét tương đồng, giao thoa với nhau. Dùng sóng để nói về tình yêu, Xuân Quỳnh không phải là người đầu tiên, có thể kể đến Xuân Diệu với một bài thơ tình nồng nàn: “Anh xin làm sóng/ Hôn em mãi/ Hôn em thật khẽ/ Khẽ hôn/ Hôn khẽ mãi/ Hôn rồi hôn trở lại / Cho đến mãi mãi / Em thôi đầy ắp Nhưng Xuân Quỳnh, bằng tài năng và phong cách riêng của mình, đã làm cho hình tượng này trở nên khác đi Nếu như sóng – động thường gắn với người con trai thì trong thơ Xuân Quỳnh, sóng gắn với người con gái, nó thể hiện sự vẻ đẹp táo bạo, mạnh mẽ và hiện đại ở người phụ nữ.
Mở đầu bài thơ là những nhận thức, khám phá của chị về chính mình: “Dạo mà dịu dàng/ Ồn ào mà lặng lẽ/ Dòng sông không hiểu mình/ Sóng tìm về đại dương”. Hai câu đầu của bài thơ tác giả đã khai thác triệt để hiệu quả nghệ thuật, giữa sự ồn ào, mạnh mẽ và sự êm đềm, lặng lẽ, giúp người đọc hình dung được tính chất tự nhiên của sóng. Nhưng quan trọng hơn, nó là hình ảnh ẩn dụ cho tâm hồn của người con gái đang yêu, thế giới tình yêu vô cùng phức tạp và bí ẩn với nhiều cung bậc cảm xúc và cảm giác khác nhau. Từ việc nhận thức được bản thân mình, và rằng tình yêu vô cùng phức tạp, đã khiến tôi nảy sinh mong muốn truy tìm và thấu hiểu tình yêu. Có thể thấy khát vọng của nhân vật trữ tình là vô cùng lớn lao, mạnh mẽ vì dám rời xa cái quen thuộc, để tìm đến cái rộng lớn, đầy bất trắc. Khát vọng lớn lao ấy xuất phát từ nhu cầu cắt nghĩa, lý giải thế giới tình yêu đa chiều, phức tạp.
Đứng trước không gian đại dương bao la, nhân vật trữ tình đi từ tình yêu nhỏ bé của mình để chiêm nghiệm về tình yêu vĩnh cửu. Tiếp tục là sự tương đồng giữa sóng và tình yêu: “Ôi con sóng ngày xưa/ Và ngày mốt/ Khát khao yêu thương/ Sống lại trong lồng ngực trẻ thơ”. Nếu như những con sóng của quá khứ, hay tương lai, quá khứ hay hiện tại, luôn xô vào bờ thì tình yêu cũng vậy, bao thế hệ vẫn nối tiếp nhau yêu nhau bằng một tình yêu nồng nàn, tha thiết.
Nhân vật trữ tình tiếp tục lí giải, lí giải về nguồn gốc của sóng gió, đồng thời cũng lí giải, lí giải về tình yêu:
Trước bao sóng gió
…
Khi nào chúng ta yêu nhau?
Trong hai khổ thơ, tác giả đặt ra ba câu hỏi tu từ: Sóng từ đâu đến? gió bắt đầu từ đâu? Và khi nào chúng ta yêu nhau? Các từ để hỏi: khi nào, ở đâu,… tạo nên giọng thơ trầm tư, chí lý nhưng bất lực trước nguồn gốc của tình yêu, nhân vật trữ tình phải thú nhận một cách thành thật, đáng yêu rằng không thể đưa ra câu trả lời cho câu hỏi “Có từ bao giờ? chúng tôi yêu nhau”. Điều này, ông hoàng thơ tình Xuân Diệu cũng từng thú nhận: “Làm sao cắt nghĩa được tình yêu”. Khổ thơ đã thể hiện quy luật tâm lý chung của tất cả những người yêu nhau là luôn rạo rực tìm cách lý giải tình yêu của mình. Nhưng cuối cùng, họ đều phải thừa nhận rằng tình yêu là thứ chỉ có thể tận hưởng chứ không thể giải thích.
Với sự sóng đôi, hoà quyện giữa hai hình tượng sóng – em, nhân vật trữ tình đã cắt nghĩa, lí giải về mình và về tình yêu. Qua cách lí giải đó cho ta thấy hình ảnh người con gái mang trong mình tình yêu nồng nàn, khát khao lớn lao, mãnh liệt nhưng vẫn rất đỗi đằm thắm, dịu dàng.
Sang khổ thơ thứ năm và thứ sáu, Xuân Quỳnh tập trung làm rõ cảm xúc quan trọng nhất, mãnh liệt nhất trong tình yêu, đó là nỗi nhớ. Để diễn tả nỗi nhớ trong tình yêu, Xuân Quỳnh cũng mượn quy luật chung của sóng, sóng ở đây được nhân cách hóa thành một cô gái có tình yêu mãnh liệt với bờ. Nỗi nhớ sóng được trải dài theo cả hai trục không gian và thời gian. Trên trục không gian, sóng trên mặt nước sôi sục, ồn ào thì dưới sâu lại đau đáu, khắc khoải. Trên trục thời gian nỗi nhớ trải dài ngày đêm. Nỗi nhớ của sóng đã thể hiện trọn vẹn tình yêu nồng nàn, cháy bỏng của người con gái trong tình yêu. Và dường như nỗi nhớ ấy vẫn chưa đủ, để tác giả nhấn mạnh hơn: “Lòng anh nhớ em/ Dù trong mơ cũng thức”. Nỗi nhớ trong tôi vừa có nét tương đồng vừa vượt lên trên nỗi nhớ của sóng. Nỗi nhớ của sóng tuy mạnh mẽ nhưng vẫn có giới hạn, nhưng nỗi nhớ trong tôi vượt qua mọi giới hạn của lý trí, xâm chiếm cả tâm hồn tôi, cả vô thức đang ở trong mộng.
Vượt qua sự e thẹn, nhân vật trữ tình phơi mình trước nỗi nhớ da diết, ồn ào để rồi lại lắng dịu trở về với bản chất, tính cách chân chất của người phụ nữ Việt Nam truyền thống: “Dẫu về phương Bắc/ Dù đi về phương Nam/ Đi đâu cũng về”. nghĩ/ Cùng em về một hướng Xuân Quỳnh đã hoán đổi vị trí: ra Bắc, ngược vào Nam để khẳng định rằng, dù có đổi thay thế nào thì tình yêu và nỗi nhớ người mình yêu vẫn là bất diệt.
Ba khổ thơ cuối là niềm tin, khát vọng tình yêu cao cả, mãnh liệt. Với đặc điểm phong cách của mình, tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn liền với sự băn khoăn, trăn trở, khổ thơ thứ tám là một minh chứng cho phong cách thơ của bà, giọng điệu trầm bổng: “Đời còn dài năm tháng vẫn trôi/ Như biển dù rộng/ Mây vẫn bay bay Nhà thơ băn khoăn, trăn trở trước sự hữu hạn, mong manh của kiếp người, trước tình yêu trước sự bao la của vũ trụ Băn khoăn, trăn trở nhưng Xuân Quỳnh không bi quan, cô ý thức được sự ngắn ngủi của đời người, nên nâng niu, trân trọng từng phút giây của hiện tại để vĩnh cửu hóa nó, để nó sống mãi trong tình yêu.Vì vậy, cô khát khao được hóa thân thành những con sóng nhỏ, để trường tồn cùng một tình yêu ngàn năm, dọc theo chiều dài bài thơ , sóng là phương tiện để em gửi gắm tình yêu, nỗi nhớ nên khổ thơ cuối sóng cũng trở thành phương tiện để em bất tử hóa tình yêu.
Bằng hình tượng nghệ thuật sóng đôi – con độc đáo, ngôn từ giản dị nhưng chứa chan cảm xúc, Xuân Quỳnh đã đem đến cho người đọc những cảm nhận sâu sắc nhất về tình yêu, những cung bậc cảm xúc bàng bạc trong tình yêu đôi lứa. Tình yêu, đề tài muôn thuở của thơ ca, nhưng với một cốt cách đặc biệt, một trái tim yêu chân thành, táo bạo mà cũng rất tha thiết, nhẹ nhàng, Xuân Quỳnh đã nói lên nỗi lòng của biết bao cô gái khi yêu. .
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 luyện thi THPT Quốc gia:
viet-bai-lam-van-so-5-lop-12.jsp
Các bộ đề lớp 12 khác
Bạn thấy bài viết Bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất bên dưới để Kotex Pro có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: kotexpro.com.vn của Kotex Pro
Nhớ để nguồn bài viết này: Bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất của website kotexpro.com.vn
Chuyên mục: Văn Học
