Đề bài: Phân tích đoạn thơ sau trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên:
“Ta gặp lại người như nai về suối cũ
Cỏ mừng tháng hai âm lịch, én gặp mùa
Như trẻ đói gặp sữa
Chiếc nôi dừng lại đột ngột gặp bàn tay đưa ra.”
Tôi rất tâm đắc câu thơ của nhà thơ Chế Lan Viên viết về “hương từ bi”:
“Sen đất tỏa hương trời
Hương thơm nhân ái thấm mãi hồn ta”.
Tôi cũng thấy rất thú vị mỗi khi ai đó nhắc lại đoạn văn này của ông:
“Anh chợt nhớ em như mùa đông nhớ lạnh
Tình ta như cánh hoa vàng,
Khi mùa xuân đến, lông của những con chim rừng chuyển sang màu xanh
Tình làm đất lạ quê hương.
Năm 1960, tập thơ “Ánh sáng và phù sa” ra đời, là một bước tiến mới trong tư tưởng và nghệ thuật của Chế Lan Viên. Bài thơ “Tiếng hát con tàu” thể hiện tình yêu Tây Bắc và khát khao được đi đến mọi chân trời mơ ước để cống hiến, sáng tạo. Bài thơ gồm 3 phần: 1. Tiếng gọi lên đường; 2.Nỗi nhớ Tây Bắc; 3. Bài hát lên đường.
Đây là khổ thơ thứ 5 trích từ phần 2 bài “Tiếng hát con tàu” thể hiện niềm vui sướng khôn xiết khi gặp lại đồng bào:
“Ta gặp lại người như nai về suối cũ
Cỏ mừng tháng hai âm lịch, én gặp mùa
Như trẻ đói gặp sữa
Chiếc nôi dừng lại đột ngột gặp bàn tay đưa ra.”
Ý nghĩ gặp lại người dưng là một ý nghĩ đẹp. Tư tưởng ấy được cụ thể hóa và hình tượng hóa bằng năm hình ảnh ẩn dụ so sánh vừa mới lạ vừa giàu chất thơ. Câu thơ “Ta gặp lại người như nai về bên dòng cũ” là một so sánh độc đáo. Mùa đông qua đi, đàn nai đi tìm thức ăn ở rừng xa. Bây giờ xuân đến, nai về “dòng suối của mảnh đất đã bao đời gắn bó với dòng suối cũ. Một từ “con” được dùng rất tinh tế, diễn tả một tình cảm chân thành, ấm áp.
Câu thơ “Cỏ non đón tháng hai, én gặp mùa” mở ra trong lòng ta bao liên tưởng đẹp. Ba tháng mùa đông, cỏ cây héo úa, vàng úa. Tháng Giêng, tháng Hai mang hơi ấm mùa xuân đến cho vạn vật; Cỏ trở nên xanh tốt tươi tốt. Mùa xuân là mùa của cỏ. “Phước Liên Thiện” (Cổ Thị); “Cỏ xanh tận chân trời” (Truyện Kiều). Mùa xuân cũng là mùa của én: “Ngày xuân én đưa thoi” (Nguyễn Du). Chim én gặp mùa xuân kết thành bầy và sinh sôi nảy nở… Từ “đón” (cỏ đón tháng hai âm lịch), từ “đáp” (nhạn gặp mùa) diễn tả niềm hạnh phúc được hồi sinh, phát triển, trở nên tươi đẹp. Dùng thế giới cây cỏ, muông thú để nói về niềm hân hoan, sung sướng khi “tôi gặp lại đồng bào” là một cách nói giàu thìa. Cánh én và cỏ xuân trong thơ Chế Lan Viên bao giờ cũng đẹp và yêu kiều:
“Tháng giêng, hai ngọn đồi xanh mượt
Tháng giêng hai cánh én bay rợp trời.
(Suy Xuân)
Còn gì vui hơn, hạnh phúc hơn khi “Đứa trẻ đói gặp sữa”, khi “Cái nôi dừng bỗng gặp bàn tay đưa cho”? Dòng sữa ngọt ngào còn là tình mẹ nuôi dưỡng con nên người. Vòng tay của mẹ, của bà… khẽ lay khi “chiếc nôi ngừng”…, nâng giấc ngủ con thơ. Giấc ngủ êm đềm trong câu hát ru, trong yêu thương. Mẹ và bà…. đến với em trong sự mong mỏi, chờ đợi. Và đó cũng chính là niềm vui, hạnh phúc được sống trong tình yêu thương như khi “tôi gặp lại nhân dân”.
Tư tưởng gặp lại nhân dân được thể hiện phong phú, đa dạng. Gặp lại nhân dân là sống trong hạnh phúc và trung thành. Có nghị lực, sức lực để trở nên tươi tốt, sinh sôi, nảy nở. Là được sống trong tình yêu thương sẻ chia, vỗ về, hài lòng.
Đoạn thơ trên thể hiện rõ phong cách nghệ thuật của Chế Lan Viên: giàu chất triết lí và vẻ đẹp trí tuệ. Triết lí không hề khô khan, bởi nhà thơ đã sáng tạo ra nhiều hình ảnh đẹp, mới lạ, ngôn ngữ sắc sảo. Ý đẹp, hồn thơ đẹp, luôn quấn quít trong lòng ta.
Tư tưởng yêu nước, “y dân” đã được thể hiện hết sức sống động đây đó trong thơ ca dân tộc từ hàng trăm năm trước. Nhưng từ sau Cách mạng Tháng Tám, nhất là qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, tư tưởng lớn ấy đã được một số nhà thơ như Tố Hữu, Xuân Diệu, Chế Lan Viên… bày tỏ chân thành, thấm thía và sâu sắc hơn:
“Chim nhớ đàn nhớ tổ,
Tôi nhớ những người đau khổ đã nuôi tôi
Cảm ơn vì đã như mẹ như cha
Lòng dân yêu Đảng như yêu con”…
(Tố Hữu)
“Tôi là máu thịt với nhân dân
Cùng nhau đổ mồ hôi, cùng nhau sôi máu
Tôi sống một cuộc đời chiến đấu
Trong số hàng triệu người khó yêu.”
(Xuân Diệu)
Đoạn thơ trên của Chế Lan Viên là tiếng nói cất lên một triết lý cao đẹp: Hạnh phúc khi gặp lại người. Bốn câu thơ, mỗi câu đều có những hình ảnh đẹp, mới lạ, thể hiện cá tính sáng tạo sắc sảo, tài hoa. Qua đó, ta có thể hiểu như một nhà thơ lớn phương Tây đã nói: “Bài thơ hay phải là bài thơ nói lên tình cảm đẹp”.
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 luyện thi THPT Quốc gia:
anh-hat-con-tau.jsp
Các bộ đề lớp 12 khác
Bạn thấy bài viết Phân tích đoạn thơ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên hay nhất có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích đoạn thơ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên hay nhất bên dưới để Kotex Pro có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: kotexpro.com.vn của Kotex Pro
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích đoạn thơ trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên hay nhất của website kotexpro.com.vn
Chuyên mục: Văn Học
