Phân tích những câu Tục ngữ hay nhất về thiên nhiên và lao động sản xuất
Đề bài: Phân tích một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất.
Bài giảng: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất – Cô Trương San (giáo viên )
Nhân dân ta có thói quen vận dụng tục ngữ vào lời nói và việc làm trong cuộc sống để làm cho lời nói thêm đẹp đẽ, sinh động. Dưới đây là một số câu tục ngữ tổng hợp những quan sát về các hiện tượng tự nhiên và nêu kinh nghiệm quý báu trong lao động sản xuất:
1. Đêm tháng năm chưa nằm, ngày tháng mười chưa cười đã tối. 2. Nhanh thì nắng, nhanh thì mưa. 3. Mỡ gà, giữ ở nhà. 4. Tháng bảy kiến chỉ lo lụt lội. 5. Tấc đất, tấc vàng. 6. Một của trì, hai của thị vệ, và ba của ruộng. 7. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống. 8. Thứ nhất, thứ hai, thứ hai.
Đây chỉ là một số câu ca dao được chọn lọc trong kho tàng ca dao tục ngữ vô tận. Qua những câu tục ngữ này, chúng ta bước đầu làm quen với những kinh nghiệm phong phú, đồng thời học cách nói ngắn gọn, có vần, dễ nhớ, dễ thuộc của người xưa.
Tám câu tục ngữ nói trên thuộc hai nhóm có hai nội dung liên quan chặt chẽ với nhau. Các hiện tượng tự nhiên như mưa, nắng, bão, lũ… ảnh hưởng trực tiếp đến việc trồng trọt, chăn nuôi của người nông dân. Bốn câu đầu nói về thiên nhiên, bốn câu cuối nói về lao động sản xuất.
*Câu 1: Sau đây là kinh nghiệm về đặc điểm thời tiết các mùa trong năm:
Đêm tháng năm chưa nằm, ngày tháng mười chưa cười.
Nghĩa đen của câu tục ngữ này là: tháng năm (âm lịch) ngày ngắn đêm dài, tháng mười đêm dài ngày ngắn. Cách nói phóng đại có tác dụng nhấn mạnh đặc điểm ấy: không nằm thì sáng, không cười thì tối. Sự đối xứng giữa hai câu làm nổi bật sự tương phản về tính chất của đêm hè và ngày đông.
Có thể vận dụng nội dung câu tục ngữ này để tính toán, sắp xếp công việc hay giữ gìn sức khỏe trong mùa hè và mùa đông.
*Câu 2: Nhận xét và kinh nghiệm phán nắng mưa:
Muốn thì nắng, không muốn thì mưa.
Câu này có tính chất đối xứng hai vế, nhấn mạnh ý: Sự khác biệt về mật độ sao trên bầu trời đêm hôm trước sẽ dẫn đến hiện tượng mưa, nắng những ngày sau cũng có sự khác biệt.
Sao trời nắng gắt: Mậu nghĩa là dày dặn, giàu có. Đêm nhiều sao, ngày hôm sau trời nắng.
Không có sao thì mưa: vắng có nghĩa là ít anh ạ… Đêm có ít sao thì hôm sau sẽ mưa.
Nghĩa cả câu: Đêm hôm trước nhiều sao báo hiệu ngày sau trời nắng. Đêm trước ít sao, báo trước mưa ngày hôm sau.
Kinh nghiệm này được rút ra từ hiện tượng dự đoán thời tiết từ lâu đời của nông dân ta và nó được áp dụng thường xuyên trong sản xuất nông nghiệp và đời sống hàng ngày. Nắm rõ thời tiết (mưa, nắng) để chủ động sắp xếp công việc. Vì những phán đoán về các hiện tượng tự nhiên phần lớn dựa trên kinh nghiệm nên không phải lúc nào cũng đúng.
*Câu 3: Rút kinh nghiệm về hiện tượng thời tiết trước bão:
Nướng mỡ gà, giữ ở nhà.
Đó là màu vàng của những đám mây do ánh nắng mặt trời chiếu vào. Mỡ gà thường xuất hiện phía chân trời trước cơn giông bão. Nó như một điềm báo để người dân biết và chú ý giữ gìn an toàn cho ngôi nhà của mình nhằm giảm bớt những thiệt hại khủng khiếp do bão gây ra.
Câu tục ngữ này đã lược bỏ một số thành phần để tạo thành câu rút gọn, nhấn mạnh nội dung chính để mọi người dễ nhớ.
Dân gian không chỉ dựa vào hiện tượng gà mập, mà còn dựa vào hiện tượng chuồn chuồn bay để đoán bão. Tục ngữ: Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay, mưa bão cũng đúc kết kinh nghiệm này.
Hiện ngành khí tượng có nhiều phương tiện khoa học hiện đại dự báo bão khá chính xác mà kinh nghiệm dân gian vẫn còn hiệu quả.
*Câu 4: Rút kinh nghiệm về hiện tượng thời tiết trước lũ lụt:
Tháng bảy, kiến bò, chỉ lo lũ lụt.
Cứ đến tháng 7 (âm lịch) mà kiến rời tổ từng đàn lớn, kéo nhau từ chỗ thấp lên chỗ cao thì nhất định có lũ.
Ở nước ta, mùa lũ thường xảy ra vào tháng 8, có năm kéo dài đến tháng 9, tháng 10. Từ thực tế quan sát nhiều lần, người dân đúc kết thành một quy luật. Kiến là loài côn trùng rất nhạy cảm với sự thay đổi của khí hậu, thời tiết. Khi trời sắp có mưa lớn dài ngày, kiến từ trong tổ kéo đàn lũ ra, di chuyển nơi ở cao hơn để tránh bị ngập lụt và để bảo tồn nòi giống.
Câu tục ngữ này chứng tỏ người xưa quan sát kỹ lưỡng những biểu hiện nhỏ nhất trong thế giới tự nhiên, từ đó rút ra những nhận xét chính xác, dần dần biến thành kinh nghiệm. Kinh nghiệm này nhắc nhở người dân chuẩn bị phòng chống lũ lụt sau tháng 7 âm lịch.
*Câu 5: Cảm nhận của bác nông dân về giá trị của ruộng đất:
Một tấc đất, một tấc vàng.
Hình thức của câu tục ngữ này được rút gọn tối đa chỉ còn bốn chữ chia làm hai vế đối xứng nhau dễ hiểu, dễ nhớ. Nội dung của nó đề cao giá trị của đất canh tác.
Tắc là một đơn vị đo cũ trong dân gian bằng 1/10 mét. Đất đai là đất đai để canh tác. Một tấc đất: một tấc đất rất nhỏ. Vàng là một kim loại quý thường được đo bằng quy mô cực nhỏ, hiếm khi tính bằng yard. Một tấc vàng chỉ lượng vàng lớn, vô cùng quý giá. Câu tục ngữ đã lấy cái có giá trị rất nhỏ (tấc đất) để so sánh với cái có giá trị lớn (tấc vàng) để khẳng định giá trị của ruộng đất đối với người nông dân. Nghĩa của cả câu là: một miếng đất nhỏ bằng một lượng vàng lớn. Đất quý như vàng, có khi còn quý hơn vàng.
Đất đai quý vì nó nuôi sống con người. Người dân phải đổ mồ hôi, xương máu mới có được đất. Đất là một loại “vàng” đặc biệt, có khả năng sinh trưởng vô tận. Vàng thật dù có nhiều đến mấy cũng không ăn mãi không hết (miệng ăn lở), trong khi vàng của đất khai thác từ đời này sang đời khác không bao giờ cạn.
Vì vậy, con người cần sử dụng đất một cách hiệu quả nhất.
Người ta có thể sử dụng câu tục ngữ này trong nhiều trường hợp. Ví dụ: phê phán hiện tượng lãng phí đất đai; để đề cao giá trị của đất và thể hiện sự gắn bó của người nông dân với đất.
*Câu 6: Nhận xét, rút kinh nghiệm về hiệu quả của các hình thức chăn nuôi, trồng trọt:
Người đầu tiên bảo vệ, người thứ hai bảo vệ công viên, ba người lĩnh vực.
Chuyển câu tục ngữ này từ Hán Việt sang Việt Nam, câu này có nghĩa là: thứ nhất làm cá, thứ nhì làm vườn, thứ ba làm ruộng. Thứ tự thứ nhất, thứ hai và thứ ba cũng là thứ tự lợi ích của việc nuôi cá, làm vườn và trồng lúa đối với người nông dân.
Trong số những nghề kể trên, nghề mang lại nhiều lợi nhuận nhất là nghề nuôi cá (trồng trọt), tiếp theo là nghề làm vườn (làm vườn), rồi đến nghề trồng trọt (nuôi trồng trọt).
Bài học rút ra từ câu tục ngữ trên là: Muốn làm giàu phải phát triển nghề nuôi trồng thủy sản. Trong thực tế, bài học này đã được áp dụng triệt để. Nghề nuôi tôm, cá ở nước ta ngày càng được đầu tư phát triển, thu lãi gấp nhiều lần so với trồng lúa.
Nhưng thứ tự trong các câu tục ngữ không phải nơi nào cũng áp dụng được mà chúng phụ thuộc vào đặc điểm địa lí tự nhiên của từng vùng. Ở một vùng có đặc điểm địa lý phong phú thì việc sắp xếp theo thứ tự đó là hợp lý, nhưng với những nơi chỉ thuận lợi cho một nghề phát triển như làm vườn, trồng trọt thì vấn đề lại không giống như vậy. vì thế. Tóm lại, con người phải linh hoạt, sáng tạo trong công việc để tạo ra nhiều của cải vật chất nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống.
*Câu 7: Nội dung câu này khẳng định tầm quan trọng của các yếu tố cơ bản của nghề trồng lúa:
Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
Liệt kê có tác dụng vừa chỉ rõ thứ tự, vừa có tác dụng nhấn mạnh vai trò của từng yếu tố. Các từ nhất, nhì, ba, tư có nghĩa là: thứ nhất, thứ hai, thứ ba, thứ tư. Ý của cả câu là: Thứ nhất là nước, thứ hai là phân, thứ ba là siêng năng, thứ tư là hạt giống. Kinh nghiệm này được rút ra từ nghề trồng lúa nước, đó là đảm bảo đủ 4 yếu tố: nước, phân, giống, con, trong đó yếu tố quan trọng nhất là nước. Đủ nước thì lúa sẽ tươi tốt, mùa màng bội thu.
Câu tục ngữ trên giúp người nông dân thấy được tầm quan trọng của từng yếu tố cũng như mối quan hệ chặt chẽ giữa các yếu tố. Bài học kinh nghiệm này rất hữu ích đối với một đất nước mà phần lớn dân số sống bằng nghề nông. Nông dân chúng tôi cũng nhấn mạnh: Một tát nước, một bát cơm. Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân. Trồng cây là lao động, làm cỏ là công việc …
* Câu 8: Kinh nghiệm trồng lúa nói riêng và các loại cây trồng khác nói chung:
Trước hết, thứ hai.
Dạng câu tục ngữ này đặc biệt ở chỗ nó được rút gọn và chia thành hai vế đối xứng. Nội dung đề cao hai yếu tố căng thẳng và trưởng thành. Sau đó: là theo mùa. Thục: là đất canh tác phù hợp với từng loại cây. Nội dung câu tục ngữ này khẳng định rằng trong nghề nông, quan trọng nhất là thời vụ (thời tiết), thứ đến là đất canh tác.
Kinh nghiệm này đã ăn sâu vào thực tế sản xuất nông nghiệp nước ta. Trồng lúa cần gieo sạ đúng thời vụ và sau mỗi vụ thu hoạch cần tập trung cải tạo đất để chuẩn bị tốt cho vụ sau. Chỉ khi đó, sự vất vả của người nông dân mới được bù đắp bằng những mùa lúa bội thu.
Qua các câu tục ngữ trên, ta rút ra được đặc điểm chung về hình thức là ngắn gọn, thường dùng phép đối, có vần điệu nhịp nhàng nên dễ đọc, dễ nhớ. Có những câu không thể rút gọn thêm (VD: Một tấc đất, tấc vàng). Hình thức câu tục ngữ tuy ngắn gọn nhưng nội dung của nó lại cô đọng, súc tích.
Hình ảnh trong tục ngữ thường cụ thể, sinh động. Người xưa thường dùng câu cảm thán để khẳng định nội dung cần biểu đạt. Ví dụ: Chưa nằm đã sáng; không cười trời đã tối; tấc đất; tấc vàng… Vì vậy, sức thuyết phục của câu tục ngữ càng cao.
Kinh nghiệm rút ra từ các hiện tượng tự nhiên và trong lao động sản xuất cho thấy từ xa xưa, người nông dân ta đã biết trồng trọt, chăn nuôi giỏi. Trên cơ sở thực tế, các em đã có những nhận xét chính xác về một số hiện tượng tự nhiên liên quan trực tiếp đến lao động sản xuất. Từ đó chủ động sắp xếp công việc của mình. Những kinh nghiệm quý báu trên có ý nghĩa thực tiễn lâu dài trong nông nghiệp. Ngày nay, kinh nghiệm thực tế kết hợp với những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến đã mang lại lợi ích to lớn cho người nông dân và góp phần đưa nước ta vào danh sách một trong những nước dẫn đầu về xuất khẩu gạo. Trên thế giới.
Xem thêm các bài văn mẫu về tự sự, lập luận, suy nghĩ, cảm nghĩ lớp 7:
Các bài giải bài tập lớp 7 sách mới có:
tuc-ngu-ve-thien-nhien-valo-dong-san-xuat.jsp
Giải bài tập lớp 7 theo sách mới môn học
Bạn thấy bài viết Phân tích Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất hay nhất – Văn mẫu lớp 7 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất hay nhất – Văn mẫu lớp 7 bên dưới để Kotex Pro có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: kotexpro.com.vn của Kotex Pro
Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất hay nhất – Văn mẫu lớp 7 của website kotexpro.com.vn
Chuyên mục: Văn Học
